Ogród Petenery
Advertisement

O pomnikach • Wiersz • Marcin Tarnowski
O pomnikach
Wiersz
Marcin Tarnowski

Albo
Pochwała Medyceuszy!
Na widok skraplającej się pary na szybach nad „jakimś zielskiem” [1] w Pomniku Pamięci Ofiar Tragedii Smoleńskiej 10 kwietnia 2010; i ogólnej powszechności prostactwa wśród nowo stawianych pomników.

Władza swe stawia pomniki,
Poprzednie także stawiały;
Lecz jakież skutki – wyniki,
Prócz podkreślenia swej chwały?
A jakie być mogą cokoła?
Że za stulecia dokoła
Sam sobą ludzi zespala,
Ich animozje oddala;
I spojrzeć zdążają ludzie,
Pójdą zjeść po drogi trudzie,
Staną w mieście parę dni –
Jak we Florencji mi się śni…
Lecz do tego trzeba klasy,
Myśli pięknej wykonania –
A marnie widzę starania!
Byle jak rzucone skały –
Prostackość przeciwna do chwały,
Obraz błędów w budowie –
Ni miastu ni Im na zdrowie!
                       *
Gdy nas raczą małym powiem:
Pomnik winien być czymś wielkim!
Nawet w małym rozmiarze,
Do takiego pójść chcę, marzę –
To monumentalizacja,
Pomników forma i racja,
Bez nich pomnik nie jest sobą,
Ale banalną ozdobą.
                       *
Od pomników są rzeźbiarze,
A nie architekci; (ważę
Losy budów Berniniego
Przy wspaniałości rzeźb jego),
Lecz robią je tak uparcie
Uproszczone już na starcie
Do bryły oraz napisów –
Proszę nie róbcie już bisów!
                       *
Zawiść jest częstą przyczyną –
Grzechem, co stoi za winą,
A który broni pomnika –
Wady osobom wytyka,
(Nie bacząc, że będzie wzorem).
Prawdą czy tylko pozorem? –
Wśród innych częściej bohater,
Bo swych sprowadzamy do zer. [2]

  1. Tak to ujął jeden z oglądających, nie ja.
  2. Przyjmuję wytłumaczenie Jarosława Kaczyńskiego z pewnym zastrzeżeniem: Wytłumaczenie jest takie, że PiS napotkał na trudności w znalezieniu projektanta, (z powodu kampanii przeciw PiS w środowiskach artystycznych); stąd podziękowania dla niego. Co tłumaczy, że wykonania projektu podjął się architekt, jednak nie tłumaczy błędów projektu lub budowy. Zastrzeżenie jest takie, że p. Bohdan Zdrojewski jako Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego zlecił zaprojektowanie pomnika w Smoleńsku, z którego projekt można było wykorzystać w Warszawie.



Advertisement